Hersenontwikkeling dreumes 12-18 maanden

Je kind is nu geen baby meer, maar een dreumes. Helaas wordt dit woord veel te weinig gebruikt. Mensen hebben het nog vaak over een baby en dan opeens over een peuter. Er is een hele fase daartussenin: de dreumestijd.

Een tijd waarin je dreumes maar liefst drie mentale sprongen maakt: die van programma’s, principes en systemen. Een tijd waarin de hersenen zich duidelijk anders ontwikkelen dan in de babytijd. In dit artikel lees je over de hersenontwikkeling van je dreumes van 12-18 maanden.

Het gaat in deze tijd niet zozeer over nieuwe gebieden in de hersenen, maar over de eerder genoemde gebieden die weer verder ontwikkeld worden, zoals de gebieden die verantwoordelijk zijn voor cognitief leren, beweging, taal en sociaal emotionele zaken.

Cognitief leren

Herinneringen zijn opgeslagen in onze hersenen. Vanaf de tijd dat de hippocampus zich goed ontwikkelt zijn wij als mensen in staat herinneringen op te slaan en die herinneringen even later weer op te rakelen. We leggen als het ware een archief aan ervaringen aan van alles wat we meemaken. Die hippocampus is tijdens deze periode genoeg ontwikkeld om herinneringen niet alleen op te slaan, maar ook weer boven te krijgen.

Het gaat nu nog vooral om zaken die betrekking hebben op dingen die een paar uur of zelfs een dag eerder gebeurd zijn. Je ziet bijvoorbeeld dat, tegen de tijd dat je dreumes de sprong van programma’s heeft gemaakt, hij dingen gaat nadoen die hij anderen eerder heeft zien doen (er zit dus tijd tussen het zien en het zelf doen). Of je ziet dat je dreumes opeens de uitleg die jij hebt gegeven bij het hanteren van iets een paar dagen later toepast.

Je merkt dus echt dat je dreumes een geheugen heeft in de dagelijkse omgang. Allemaal gevolgen van de sprongen en de hersenontwikkeling in het gedeelte dat voor cognitief leren verantwoordelijk is. Je dreumes leert overigens het meest van de dingen die hij regelmatig meemaakt in zijn vertrouwde omgeving. Daarom is het ook zo belangrijk dat je je dreumes de kans geeft te helpen (en dus te leren!) van die gewone vertrouwde omgeving. Hij wil je nu ook helpen met simpele taakjes in bijvoorbeeld het huishouden.

Beweging

De hersenen zijn het aanstuurcentrum van het lichaam. Zie het als het controle centrum. Door de ontwikkelingen die er zich nu afspelen in het gedeelte in de herenen dat verantwoordelijk is voor de bewegingen, zie je dat je dreumes zich steeds soepeler kan bewegen. Waren de eerste stapjes nog houterig en vrij lomp, al snel zul je zien dat er steeds meer verfijning in de bewegingen komt.

De hersenen leren steeds beter aansturen en reageren en de spieren worden steeds beter getraind, allemaal weer onder invloed van het steeds meer aanwezige laagje myeline in de hersenen. Tegen de tijd dat je dreumes 2 jaar wordt (en een peuter begint te worden), zie je dat de voet eerst op de hiel landt en dan heel vloeiend het gewicht naar de teen overbrengt tijdens het lopen.

Alle bewegingen worden steeds verfijnder en soepeler. Tegen de tijd dat deze grof-motorische vaardigheden goed onder de knie zijn (op het eind van de dreumestijd), zie je dat het gedeelte in de hersenen dat een rol speelt bij bewegingen, nog steeds heel actief is. Op het eind van de dreumestijd en tijdens de peutertijd gaan ze de fijn-motorische bewegingen goed leren aansturen. Overigens geldt bij alle motorische ontwikkelingen gestuurd door de hersenen: de hersenen alleen kunnen het niet, De spieren zullen het uiteindelijke werk moeten doen. En die hebben gewoon oefening nodig.

Sociaal emotioneel

Iedereen weet dat drambuien en frustraties bij deze leeftijd horen. Sommige onderzoekers denken dat een van de redenen dat dreumesen en peuters hun gevoelens niet onder controle kunnen krijgen, de nog steeds ontwikkelende hersenen zijn. Zij denken dat de frustratie veroorzaakt wordt door het wel willen van iets, maar het nog niet goed genoeg uit kunnen voeren van iets. Of dit nu gaat om lichamelijk iets doen zoals heel hard hollen, of om de taal waarbij een dreumes zich bijvoorbeeld nog niet goed genoeg uit kan drukken.

Maar een ding is zeker: hoe logisch de drambuien en frustraties ook zijn. Dat wil niet zeggen dat je ze moet tolereren. Je dreumes moet vanaf de negende sprong (die van principes met 15 maanden) duidelijke regels leren en jij moet als ouder vanaf dat moment ook echt regels stellen. Je kunt regels zien als noodzakelijk breinvoer. Zonder duidelijke regels te stellen doe je je kind te kort.

De verklaring ligt hem gedeeltelijk in dit stukje hersenen welke een rol speelt bij de sociaal emotionele vaardigheden. Deze weet bijvoorbeeld dat ‘slaan’ niet mag, maar andere gedeeltes in de hersenen willen heel graag die frustratie kwijt. Welk gedeelte hersenen gaat er winnen? Dat gedeelte dat weet dat je niet moet slaan heeft extra manschappen nodig in dit gevecht. Jouw regels zijn die extra manschappen voor dat stukje in de hersenen die weet hoe het eigenlijk hoort, welk gedrag goed is.

Taal

Je hoort het en kan er niet omheen… aan het eind van deze periode lijkt je dreumes iedere week nieuwe woorden te zeggen. Soms zoveel dat je over een echte woordenschatexplosie kunt praten. Logisch dus dat dit stuk in de hersenen die daarvoor verantwoordelijk is nu erg actief is. Maar taal is echt veel meer dan woordjes zeggen. Taal is natuurlijk ook woorden begrijpen. Iets wat iedereen weet, maar we als volwassenen toch nog wel eens door elkaar halen.

Let maar eens op.: als een kind goed spreekt dan ga je als ouder automatisch op een goed niveau terug praten. Spreekt een kindje nog niet veel woorden ga je vaak zelf ook babyachtig terug praten. Iets wat juist niet goed is! En, iets wat ook niet logisch is. Want dat een dreumes zelf nog niet veel spreekt zegt helemaal niets over de woorden die hij wel begrijpt!

Neem een kijkje in de mentale ontwikkeling van jouw kindje en ontdek hoe je de nieuwe vaardigheden kunt stimuleren met de Oei, ik groei! app of het boek!

Lees ook:

• Hersenontwikkeling dreumes 0-2 maanden
• Hersenontwikkeling dreumes 2-6 maanden
• Hersenontwikkeling dreumes 6-12 maanden
• Mentale sprongen van je baby in het eerste jaar