Borstvoeding geven aan je baby - wat je moet weten

Borstvoeding

Je bent zwanger, gaat bijna bevallen of je hebt net een klein mensje op de wereld gezet en komt nu tot de grote vraag: ga ik borstvoeding geven? Het kan zijn dat je het nog niet zeker weet of je borstvoeding wil geven, maar het kan ook zijn dat je al zeker weet dat je borstvoeding wil gaan geven. In beide gevallen is het goed om je in te lezen over borstvoeding. Hoe zou je het graag willen, hoe wil je het aanpakken en ook hoe je ermee omgaat als het niet lukt of gaat zoals gedacht. En voor de partners: wil jij jouw partner helpen bij het kiezen of begeleiden tijdens de borstvoeding? Wij wijzen jullie graag de weg!

In onze app vind je een handig dagboek waarin je alles, samen met je partner, kan bijhouden van je kindje. Zo kan je ook alles omtrent de borstvoeding bijhouden.

Op deze pagina vind je..

Waarom kiezen voor borstvoeding?
Afkolven van je melk
Borstvoeding geven aan je baby
Kolven en bijvoeding
Uitdagingen bij borstvoeding

Download onze app

Bekijk onze app

Waarom kiezen voor borstvoeding?

Waarom kiezen voor borstvoeding?

Er zitten vele voordelen aan het geven van borstvoeding. Borstvoeding bevat alle voedingsstoffen die je pasgeboren baby minimaal in de eerste zes maanden van zijn leven nodig heeft. Het bevat de perfecte balans van vetten, eiwitten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Daarnaast helpt borstvoeding het immuunsysteem van je baby te versterken. Moedermelk bevat antistoffen die beschermen tegen infecties en ziektes als oorontsteking, luchtweginfecties en maag-darmproblemen. Verder hebben baby’s die borstvoeding krijgen een verlaagd risico op het ontwikkelen van allergieën, eczeem en astma. Naast voordelen voor de baby zijn er ook voordelen voor de moeder. Zo stimuleert het geven van borstvoeding het hormoon oxytocine, wat helpt om de baarmoeder sneller te doen krimpen en het bloedverlies na de bevalling te verminderen.

Afkolven van je melk

Afkolven van je melk

Als je borstvoeding geeft, is de kans groot dat je ook begint met het afkolven van melk. Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om niet af te kolven. Het afkolven van je melk kan nuttig zijn naast het “live borstvoeden”, omdat het een aantal voordelen biedt: je kunt je baby borstvoeding geven, zelfs als je er niet bent, bijvoorbeeld door je partner je baby te laten voeden. Maar het helpt ook om de melkproductie op gang te houden wanneer je je baby niet meteen kunt voeden. Vraag goed advies over een goede borstkolf en welke voor jou geschikt is. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een handmatige of elektrische borstkolf en tussen een enkele of dubbele kolf (om beide borsten tegelijkertijd te kolven).

Borstvoeding geven aan je baby

Hoe te beginnen met borstvoeding

Je bent tot de conclusie gekomen dat je graag borstvoeding wil geven, maar hoe ga je beginnen? De start van je newborn borstvoeding geven kan een mooie, maar ook uitdagende ervaring zijn. De eerste dagen zijn belangrijk om de productie op gang te brengen en een goede routine te ontwikkelen.

Lees al over borstvoeding geven tijdens de zwangerschap en volg, wanneer mogelijk, een borstvoedingscursus.
Zodra je baby is geboren, kun je het beste zo snel mogelijk na de geboorte beginnen met het aanleggen van je baby, het liefste binnen een uur. Dit is natuurlijk niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld bij opstartproblemen van je kindje, bij problemen bij de moeder of na een (spoed)keizersnede. Dit eerste uur is de periode waarin je baby van nature geïnteresseerd is in het aanhappen en drinken.
Huid-op-huidcontact: leg je baby direct op je blote borst. Dit stimuleert de melkproductie en helpt de baby om zelf naar de borst te zoeken en aan te happen.
De juiste manier van aanleggen is erg belangrijk, dit voorkomt pijnlijke tepels en onvoldoende voeding. Je verloskundige, gynaecoloog of een lactatiekundige kunnen helpen met de juiste aanlegtechniek.
Probeer de hongersignalen van je baby te herkennen en voed je baby bij de eerste tekenen van honger. Hoe vaker je voedt, hoe meer melk je lichaam zal produceren.
Hongersignalen kunnen bijvoorbeeld sabbelen op vuistjes, smakken en hoofdje draaien zijn.

Belangrijk is om te weten dat je, zeker in het begin, veel geduld moet hebben. In de eerste dagen na de bevalling maak je colostrum aan, dit is een dikke, voedzame vloeistof die rijk is aan antistoffen. Binnen 2 tot 5 dagen zal je productie meestal gaan toenemen en begint de ‘echte’ moedermelk te stromen.

Tips voor succesvol borstvoeding geven

Om jouw borstvoedingsavontuur tot een succes te maken hebben we een aantal tips die je daarbij kunnen helpen.

Voeden op verzoek
Geef je baby de borst telkens als hij hongerig lijkt, in plaats van een vast schema. Dat kan in de eerste weken wel 8 tot 12 keer per dag zijn!
Neem de tijd
De eerste dagen en weken kunnen moeilijk zijn, neem de tijd om te wennen aan deze periode.
Probeer verschillende houdingen
Probeer verschillende voedingshoudingen uit en kies de houding die voor jou het meest comfortabel is. Zorg ervoor dat je rug goed ondersteund wordt en dat je tijdens het voeden goed kunt ontspannen.
Leeg beide borsten
Laat je baby eerst de ene borst goed leegdrinken voordat je de andere borst aanbiedt. Dit stimuleert de melkproductie, maar het zorgt er ook voor dat je baby de vetrijke, voedzame melk (achtermelk) binnen krijgt, die belangrijk is voor groei.
Zoek steun
Het kan fijn zijn om met andere moeders te praten of een borstvoedingsgroep te bezoeken. Ook advies van een lactatiekundige kan er waardevol zijn.
Blijf ontspannen
Stress kan de melkproductie doen belemmeren en dus is het cruciaal dat je ontspannen blijft. Dat is niet altijd even makkelijk als het niet loopt zoals je zou willen. Merk je dat je gestresst wordt, probeer dan ademhalingsoefeningen te doen, zet een zacht muziekje op tijdens het voeden en probeer rustig te blijven.
Zorg voor voldoende hydratatie en voeding
Drink voldoende tijdens de borstvoedingsperiode en eet een gevarieerd en voedzaam dieet om je energie op peil te houden en je melkproductie te ondersteunen. Extra calorieën zijn nodig tijdens de borstvoeding.
Wees geduldig: oefening baart kunst!
Alle begin is lastig, zeker de eerste weken kunnen uitdagend zijn. Of het nou de eerste keer is dat je borstvoeding geeft of dat je het al eerder hebt gedaan, elke keer is het weer anders. Blijf oefenen en je zal merken dat het steeds makkelijker zal gaan.

Kolven, bijvoeding en combinatie borstvoeding en flesvoeding

Kolven, bijvoeding en combinatie borstvoeding en flesvoeding

Wanneer je borstvoeding geeft is de kans groot dat je ook gaat kolven. Je kan natuurlijk ook kiezen om niet te willen kolven. Kolven kan nuttig zijn naast de live borstvoeding, omdat het een aantal voordelen geeft: het stelt je in staat om moedermelk te geven aan je baby terwijl je zelf er niet bent, je partner kan een voeding geven, maar het helpt ook om de productie in gang te houden wanneer je niet rechtstreeks kunt voeden. Laat je goed adviseren over een goede kolf en welke bij jou past. Zo kun je kiezen voor een handkolf of een elektrische kolf en tussen een enkele of een dubbele kolf (om beide borsten tegelijk te kolven).

In het begin van je borstvoedingsavontuur kan het zijn dat je nog niet genoeg productie hebt of dat je kindje nog niet goed genoeg groeit op jouw melk. Dan kan er een keuze gemaakt worden (vaak samen met een zorgprofessional) om naast de borstvoeding je baby ook bij te voeden met kunstvoeding. Ook kan je zelf een keuze maken om borstvoeding en kunstvoeding te combineren, dit geeft je de mogelijkheid om flexibel te zijn in je schema. Hou je schema gemakkelijk bij in het dagboek in onze app!

Uitdagingen bij borstvoeding

Er zitten vele voordelen aan het geven van borstvoeding, maar het kan soms ook echt een uitdaging zijn. Vooral in het begin is het vaak nog even wennen of loop je tegen bepaalde dingen aan:

Tepelkloven of pijnlijke tepels
Vooral in het begin ervaren veel moeders pijnlijke of gebarsten tepels. Dit kan veroorzaakt worden doordat de baby bijvoorbeeld niet goed aanhapt. Het is van belang om een goede aanlegtechniek te hebben, een lactatiekundige kan hierbij helpen.
Borstontsteking
Een borstontsteking (mastitis) is een ontsteking van het borstweefsel. Dit ontstaat wanneer de melkklieren in de borst ontstoken raken, meestal door een verstopt melkkanaal of een bacteriële infectie. Dit gaat vaak gepaard met koorts, roodheid en zwelling. Het is belangrijk om door te gaan met borstvoeding wanneer er een borstontsteking is. Regelmatig voeden helpt om de melkkanalen leeg te maken. Veel rust, warmte en voldoende vocht (veel drinken!) kan verlichting bieden. Soms is er antibiotica nodig, raadpleeg een arts als de symtomen na 24 uur niet verbeteren, als er ernstige pijn, hoge koorts of als je je erg ziek voelt.

Melkproductie
Het kan zijn dat de melkproductie even op gang moet komen en dat je de eerste dagen nog geen tot weinig productie hebt. Zeker na een keizersnede kan het even duren voordat de melkproductie op gang komt. Er kunnen ook andere oorzaken zijn van een lage productie: onregelmatig of onvoldoende voeden, slechte aanlegtechniek, gezondheidsproblemen van moeder, stress en vermoeidheid en gebruik van flesvoeding. Neem contact op met je verloskundige of een lactatiekundige om je te helpen als je denkt dat je een (te) lage melkproductie hebt.
Kolven en werk
Als je na je zwangerschapsverlof weer aan het werk gaat en nog borstvoeding geeft kan dat best een uitdaging zijn. Je kan nu niet meer je kindje de hele dag zelf voeden. Om je melkproductie op peil te houden kan je gebruikmaken van goede planningen en een kolfapparaat. Je hebt recht op tijd tijdens je werk om te kolven en er moet ook een goede ruimte beschikbaar zijn om te kunnen kolven. Overleg met je werkgever wat hierin mogelijk is.

Wat als borstvoeding geven niet lukt

Wat als je ervoor hebt gekozen om geen borstvoeding te geven, je hebt het geprobeerd en het blijkt niks voor jou te zijn of je hebt alles in je macht geprobeerd maar het is niet gelukt? Dan is het ook goed! Het belangrijkste is dat zowel jij als je baby gezond en gelukkig zijn. Wat de reden dan ook was om te stoppen met borstvoeding, soms is de acceptatie daarvan niet makkelijk. Wees mild voor jezelf, het niet lukken van de borstvoeding is geen afspiegeling van je vaardigheden als ouder of de band met je baby. Als de emotionele acceptatie lastig is kan het helpen om erover te praten. Dit kan met je partner zijn, maar ook met een vriendin, een familielid of een professional.

Belangrijk om te onthouden

Het is belangrijk om te weten dat elke moeder én elke baby uniek is. Wat bij jouw zus, buurvrouw of vriendin werkt, betekent niet dat het bij jou ook werkt, en andersom. Wees trots op jezelf, je doet je best en dat is wat telt. Ontspan, geniet van deze bijzondere tijd samen, maar probeer het ook te accepteren als het niet gaat zoals je van tevoren had bedacht of dat je plannen moet omgooien tijdens het borstvoeden omdat het niet loopt zoals van tevoren gedacht.